Biuletyn Informacyjny dla Służb Ekonomiczno - Finansowych nr 2 (829) z dnia 10.01.2014

Odliczenie VAT od zakupu samochodu osobowego, który następnie jest nabywany w ramach leasingu zwrotnego - interpretacja indywidualna Ministra Finansów

(interpretacja indywidualna Ministra Finansów z 7 listopada 2013 r., nr PT8/033/238/ 772/SBA/13/RD115895)

Spółka nabyła samochód osobowy w ramach WNT. Samochód ten następnie odsprzedała firmie leasingowej, która z kolei sprzedała go spółce w ramach umowy leasingu finansowego (tzw. leasing zwrotny). Na stan środków trwałych spółka przyjęła ten samochód dopiero po zakupie go od firmy leasingowej. Spółka uznała, że może odliczyć cały VAT z tytułu zakupu ww. samochodu w ramach WNT, pomimo że przedmiotem jej działalności nie jest sprzedaż samochodów.

Organ podatkowy zgodził się z tym stanowiskiem, ale Minister Finansów miał inne zdanie i z urzędu zmienił interpretację indywidualną Dyrektora Izby Skarbowej. Uznał bowiem, że - co do zasady - od zakupu samochodów osobowych podatnicy mogą odliczać 60% kwoty podatku, nie więcej niż 6.000 zł. Ograniczenie to nie dotyczy jednak przypadków, gdy przedmiotem działalności podatnika jest odprzedaż tych samochodów/pojazdów (art. 86 ust. 4 pkt 7 lit. a) ustawy o VAT (w brzmieniu obowiązującym do 31 grudnia 2010 r.). Minister Finansów wyjaśnił:

"(…) Pojęcie odsprzedaż (powinno być: odprzedaż - przyp. red.), którym posłużył się ustawodawca w przepisie art. 86 ust. 4 pkt 7 lit. a), powinno być rozumiane jako nabycie pojazdów w celu dokonania dostawy towarów. Niewątpliwie przepis ten dotyczy przede wszystkim pośredników: importerów samochodów, dealerów sprzedaży samochodów, ale nie tylko. Sformułowanie omawianego przepisu pozwala na przyjęcie tezy, że wyłączenie to dotyczy każdego podatnika, którego przedmiotem działalności jest odsprzedaż samochodów. Skoro mowa o odsprzedaży, to należałoby rozumieć, że przepis ten nie dotyczy nabycia samochodów w celu korzystania z tych samochodów.

O prowadzeniu działalności odsprzedaży samochodów nie decyduje sama deklaracja prowadzenia takiej działalności (np. w dokumentach rejestracyjnych), lecz jej faktyczne wykonywanie. Tego rodzaju działalność powinna być przez podatnika rzeczywiście prowadzona. Niewątpliwie muszą zaistnieć okoliczności przemawiające za tym, że odsprzedaż samochodów stanowi rzeczywisty przedmiot działalności (vide np. wyrok Naczelnego Sądu Administracyjnego z dnia 1 lutego 2013 r., sygn. akt I FSK 386/12). (...)"

Minister Finansów uznał, że w analizowanej sprawie samochód osobowy kupiony przez spółkę nie był towarem handlowym i jego nabycie nie służyło celowi odsprzedaży w rozumieniu art. 86 ust. 4 pkt 7 lit. a) ustawy o VAT (w brzmieniu do 31.12.2010 r.). Od jego zakupu nie przysługiwało zatem prawo do odliczenia całego VAT.

Od redakcji:

Stanowisko Ministra Finansów oznacza, że od zakupu samochodu osobowego, który następnie jest sprzedawany firmie leasingowej w ramach tzw. leasingu zwrotnego, odliczenie VAT jest limitowane (do wysokości 60% kwoty podatku, nie więcej niż 6.000 zł). Jest to bardzo niekorzystne stanowisko, gdyż podatnicy, którzy dokonują takich zakupów, tracą podwójnie - raz od pierwszego zakupu (poprzez ograniczone prawo do odliczenia VAT), a drugi raz - poprzez ograniczenie w odliczaniu VAT od leasingu. To może zatem budzić uzasadniony sprzeciw podatników. Niestety, stanowisko Ministra Finansów nie jest odosobnione. Podobnie uznał również Dyrektor Izby Skarbowej w Bydgoszczy w interpretacji indywidualnej z 22 lipca 2013 r., nr ITPP2/443-444/13/AP, a także NSA w wyroku z 6 października 2011 r., sygn. akt I FSK 1288/10.

Tu warto zaznaczyć, że omawiana wyżej interpretacja indywidualna Ministra Finansów dotyczyła wprawdzie stanu prawnego obowiązującego do końca 2010 r., ale podobne regulacje w zakresie odliczania VAT od samochodów (pojazdów) zakupionych w celu odprzedaży obowiązywały również w latach 2011-2013 (na mocy ustawy z dnia 16 grudnia 2010 r. o zmianie ustawy o podatku od towarów i usług oraz ustawy o transporcie drogowym). Z kolei od 1 stycznia 2014 r. regulacje w zakresie odliczania VAT od samochodów osobowych (i niektórych innych pojazdów samochodowych), nabytych w celu odprzedaży, zawiera art. 86a ust. 3 ustawy o VAT. Pomimo, że przepis ten ma nieco inne brzmienie, niż poprzednie regulacje, to jednak nie wydaje się, aby wpłynęło to na zmianę obecnie prezentowanego stanowiska. Nadal bowiem warunkiem odliczenia całego VAT od zakupu ww. samochodów (pojazdów) jest to, aby odprzedaż (lub oddanie w odpłatne używanie na podstawie umowy najmu, leasingu, itp.) była przedmiotem działalności podatnika.